Ontstaan

In 1421 zijn tijdens een zware noordwester storm en in combinatie met springvloed, verschillende dijken in zuidwest Nederland doorgebroken, waardoor de toen zeer welvarende Groote- of Zuidhollandse Waard vrijwel geheel onder water liep. Deze springvloed werd de Sint Elizabethsvloed genoemd. In zeer korte tijd verdween een gebied van meer dan 60.000 ha onder water en kwam direct onder invloed te staan van de zee. Mede door de afvoer van water en slib van de bovenrivieren (verlanding) en de schurende werking van eb en vloed begon in de vele jaren die volgden langzaam maar zeker een natuurgebied te ontstaan dat later de naam Biesbosch kreeg.

De Biesbosch heeft de afgelopen zes eeuwen onder invloed van de natuurkrachten (water en wind) gestaan, maar heeft mede door toedoen van de mens (visserij, biezen-, riet-, griendcultuur, eendenkooien en landbouw) zijn tegenwoordige verschijningsvorm gekregen. De huidige driedeling van de Biesbosch is ontstaan door inpolderingen en het graven van de Nieuwe Merwede en de Bergsche Maas.

Tot 1970 heeft de Biesbosch onder invloed van het getijde gestaan en ontwikkelde zich dankzij de afstand tot de zee en de aanvoer van rivierwater, tot een zoetwatergetijdengebied. In 1970 werd het Haringvliet in het kader van de Deltawerken afgesloten door een dam. Hierdoor bleef er in de Dordtse Biesbosch slechts een restgetij van zo’n 30 cm over. Wat er van de Dordtse Biesbosch overbleef, is een laguneachtig gebied dat nog steeds zeer waardevol is voor flora en fauna.

In 1980 werd in Nederland begonnen met het oprichten van nationale parken. Ook de Biesbosch werd een Nationaal Park en kreeg in 1994 zijn definitieve status. Het Nationaal Park de Biesbosch (9.000 ha) bestaat uit de Brabantse-, Sliedrechtse- en Dordtse Biesbosch. De Biesbosch is één van de meest waardevolle natuurgebieden van ons land en één van de weinige, nog bestaande, zoetwatergetijdengebieden in Europa. De Dordtse Biesbosch (1.000 ha) is een van de natuurkernen van het Nationaal Park en is daarom grotendeels afgesloten voor het publiek.

De Natuur en Vogelwacht Dordrecht is nauw betrokken bij de ontwikkeling van de Dordtse Biesbosch en doet er veel onderzoek naar flora en fauna. Op de volgende pagina’s krijgt u een korte impressie van het landschap van de Dordtse Biesbosch, met de nog aanwezige restanten van cultuurhistorische elementen en met diverse voorbeelden van wat er leeft en bloeit en wat het gebied zo bijzonder maakt.  

De Biesbosch Foto: ESA/NLR

Hollandsch Diep Foto: Daan Bruysters

Rietheuvel Foto: A. de Groot

Hoog water Foto: Henk Vink
Haringvlietsluizen Foto: Hans Gebuis                gat v.d. Noorderels Foto: H. Gebuis